Rhannu Cymraeg English

Diogelu plant rhag cael eu radicaleiddio

CANLLAW ARFER CYMRU GYFAN

Wedi ei ddiweddaru ddiwetha': Chwefror 2022

Dylid ei ddefnyddio ar y cyd â Gweithdrefnau Diogelu Cymru

Ar gyfer pwy y mae’r canllaw ymarfer hwn?

Mae’r canllaw hwn yn bennaf ar gyfer ymarferwyr sy’n gweithio gyda phlant (hyd at 18 mlwydd oed).

Mae hyn yn cynnwys y rhai sy’n gweithio ym meysydd y blynyddoedd cynnar, gofal cymdeithasol, addysg, iechyd, yr heddlu, troseddau ieuenctid ac ieuenctid, cymunedol a gwasanaethau cymorth i deuluoedd (gan gynnwys y trydydd sector) a gofal maeth a phreswyl.

Beth yw diben y canllaw hwn?

Mae diogelu plant yn gyfrifoldeb a rennir gan bawb sydd mewn cysylltiad â phlant. Mae Gweithdrefnau Diogelu Cymru yn helpu unigolion ac asiantaethau ledled Cymru i ddeall eu rolau a chyfrifoldebau o ran sicrhau bod plant ac oedolion yn ddiogel. Maent yn cefnogi agwedd gyson at arfer a gweithdrefnau diogelu.

Mae'r canllaw ymarfer hwn yn cynnig gwybodaeth ychwanegol am ymatebion diogelu lle mae plentyn mewn perygl o gael ei radicaleiddio neu o gael ei dynnu i mewn i derfysgaeth. Dylid ei ddefnyddio ar y cyd â Gweithdrefnau Diogelu Cymru.

Dylai trefniadau diogelu effeithiol ym mhob ardal awdurdod lleol gael eu hategu gan ddwy brif egwyddor:

Mae rhai materion sy’n gyffredin yn yr holl ganllawiau ymarfer diogelu a rhai sy’n benodol i’r mater diogelu dan sylw:

Diffiniadau

Radicaleiddio yw'r broses lle mae person yn dechrau cefnogi neu gymryd rhan mewn ideolegau eithafol, ac mewn rhai achosion gall ddechrau cymryd rhan mewn grwpiau eithafol neu derfysgol.

Eithafiaeth yw gwrthwynebiad lleisiol neu actif i werthoedd Prydeinig sylfaenol, gan gynnwys democratiaeth, rheol gyfreithiol, rhyddid unigol a pharch y naill at y llall a goddefgarwch ffydd a chred gwahanol. Mae Strategaeth Prevent Llywodraeth y DU hefyd yn cynnwys galwadau am farwolaeth aelodau ein lluoedd arfog yn ei diffiniad o eithafiaeth, yn y wlad hon neu dramor.

Eithafiaeth dreisgar yw bygythiad gwirioneddol i bob cymuned - mae eithafwyr treisgar yn mynd ati i geisio niweidio cysylltiadau cymunedol a chreu rhaniad. Dyna pam y mae'n hanfodol ein bod i gyd yn gweithio gyda'n gilydd i gefnogi'r rhai sy'n agored i niwed fel hyn.

Gall plant fod yn agored i safbwyntiau gwahanol a derbyn gwybodaeth o wahanol ffynonellau. Gellir ystyried rhai o'r safbwyntiau hyn yn radical neu'n eithafol.

Terfysgaeth - gellir ei ddiffinio fel gweithred dreisgar sy'n:

Sylfaen Tystiolaeth

Deall arwyddion radicaleiddio neu eithafiaeth

Mae 'Deall arwyddion Eithafiaeth' Heddlu Gwrthderfysgaeth Cymru sy’n darparu rhai o'r arwyddion o radicaleiddio neu eithafiaeth posibl yn cynnwys:

Llafar a sarhaus

Cwynion a Chredau

Newid mewn ymddygiad

Deall y newidiadau canlynol mewn ymddygiad, a allai fod yn destun pryder

Gweithgareddau ar-lein

Mae apiau cyfryngau cymdeithasol ac ar-lein, safleoedd gemau, gwefannau, podlediadau, radio, gorsafoedd teledu, fforymau ac ystafelloedd sgwrsio preifat – yn gyfle unigryw i bobl fynegi eu barn ond efallai y byddant yn dod yn rhywle lle mae eu safbwyntiau yn cael eu hatgyfnerthu ac efallai y bydd unigolion yn cael eu denu gan gredau pobl eraill.

Sut mae radicaleiddio'n digwydd?

Mae Canllawiau Radicaleiddio'r NSPCC yn nodi y gallai'r broses o radicaleiddio gynnwys:

– Meithrin ar-lein neu yn bersonol.

– Camfanteisio, gan gynnwys cam-fanteisio’n rhywiol ar blant.

– Cam-drin seicolegol. – Dod i gysylltiad â deunydd treisgar a gwybodaeth amhriodol arall.

– Y risg o niwed corfforol neu farwolaeth trwy weithredoedd eithafol.

Radicaleiddio ar-lein

Dyletswydd Prevent

Gwrthsafiad a Pharch – canllawiau i ysgolion a darparwyr addysg

Tîm Atal Cymru Gyfan

Gallwch hefyd atgyfeirio'n uniongyrchol at dîm Atal Cymru Gyfan drwy'r ffurflen ar-lein hon neu drwy e-bostio: WECTU@south-wales.pnn.police.uk.

Nid yw hyn yn disodli gweithdrefnau diogelu ond gall fod yn ganlyniad i drafodaeth strategaeth aml-asiantaeth neu ran o waith i ddiwallu anghenion gofal, cymorth ac amddiffyn plentyn.

Mae Tîm Atal Cymru Gyfan yn ystyried atgyfeiriadau drwy Banel Channel Aml-asiantaeth a bydd yn penderfynu ar yr ymateb mwyaf priodol ar gyfer pob atgyfeiriad.

Beth yw Channel?

Mae Channel yn rhan o strategaeth Prevent. Mae Channel yn canolbwyntio ar roi cymorth yn gynnar i bobl y nodir sy’n agored i gael eu tynnu i mewn i derfysgaeth. Mae Channel yn defnyddio dull aml-asiantaeth i:

Ymateb Cymesur

Adnoddau

Mae’r sefydliadau hyn ar gael i bob plentyn a pherson ifanc yng Nghymru. Dylai gweithwyr proffesiynol ac ymarferwyr roi gwybod i blant am y sefydliadau hyn a sut mae cysylltu â nhw.

Meic yw’r gwasanaeth llinell gymorth i blant a phobl ifanc hyd at 25 oed yng Nghymru. O ddysgu am beth sy’n digwydd yn eich ardal leol i helpu i ddelio gyda sefyllfa anodd, bydd Meic yn gwrando hyd yn oed pan na fydd unrhyw un arall yn gwneud. Ni fyddan nhw’n eich beirniadu a byddant yn helpu trwy roi gwybodaeth, cyngor defnyddiol a’r gefnogaeth mae ei hangen arnoch i newid pethau. Gallwch wneud y canlynol:

Gallwch gysylltu â Gwasanaeth Archwilio a Chyngor Comisiynydd Plant Cymru sydd am ddim ac yn gyfrinachol. Mae ar gael fel ffynhonnell o help a chymorth os yw plant a phobl ifanc neu’r rhai sy’n gofalu amdanynt yn teimlo nad yw plentyn yn cael ei drin yn deg. Gallwch chi neu eich rhiant/gofalwr:

Mae Childline yn wasanaeth am ddim, preifat a chyfrinachol lle gall unrhyw un dan 19 oed gael cefnogaeth a chyngor. Mae gan wefan Childline www.childline.org.uk dudalennau gwybodaeth a chyngor ynghyd â dulliau i’ch helpu chi i ddatrys y problemau eich hun. Os ydych am siarad neu sgwrsio â Childline gallwch:

Os ydych chi eisiau siarad â Childline yn Gymraeg ewch i www.childline.org.uk/get-support/

Mae NSPCC yn cynnig llinell gymorth am ddim i unrhyw oedolyn neu weithiwr proffesiynol sydd â phryderon am ddiogelu plant gan gynnwys radicaleiddio Llinell Gymorth NSPCC 0808 8005000 neu e-bost help@nspcc.org.uk

https://www.nspcc.org.uk/keeping-children-safe/reporting-abuse/dedicated-helplines/protecting-children-from-radicalisation/

Mae EYST Cymru yn elusen Cymru gyfan sy'n rhoi cymorth i blant a phobl ifanc du a lleiafrifol ethnig gan gynnwys plant sydd mewn perygl o gael eu radicaleiddio www.eyst.org.uk

Hope Not Hate - grŵp eiriolaeth sydd wedi'i leoli yn y Deyrnas Unedig. Mae'n ymgyrchu yn erbyn hiliaeth a ffasgiaeth, ac yn ceisio cyfuno ymchwil â gweithredoedd cymunedol a llawr gwlad i drechu grwpiau casineb mewn etholiadau ac i feithrin gwrthsafiad cymunedol yn erbyn eithafiaeth www.hopenothate.org.uk

Canllaw i deuluoedd ar siarad am radicaleiddio ac eithafiaeth -

https://hwb.gov.wales/parthau/cadwn-ddiogel-ar-lein/adnoddau/canllaw-i-deuluoedd-ar-siarad-am-radicaleiddio-ac-eithafiaeth/

Gweithdy i Godi Ymwybyddiaeth am Prevent (WRAP)

https://www.jisc.ac.uk/training/workshop-to-raise-awareness-of-prevent-wrap

Cyfeiriadau

Adran Addysg (2015) The Prevent duty: departmental advice for schools and childcare providers. Llundain: Adran Addysg.

Adran Addysg (2017) Safeguarding and Radicalisation. Llundain: Adran Addysg

Adran Addysg (2018) Work based learners and the Prevent statutory duty. Llundain: Adran Addysg.

ESTYN (2020) [Atal – pa mor dda y mae ysgolion a gynhelir yn gweithredu eu dyletswyddau o dan Ddeddf Gwrthderfysgaeth a Diogelwch 2015](https://www.estyn.gov.wales/sites/www.estyn.gov.wales/files/documents/Prevent - thematic report en.pdf). Cymru: ESTYN

Llywodraeth EM (2011) Strategaeth Prevent (PDF). [Llundain]: Llywodraeth EM.

Llywodraeth EM (2013) Tackling extremism in the UK: report from the Prime Minister’s task force on tackling radicalisation and extremism (PDF). Llundain: Llywodraeth EM.

Y Swyddfa Gartref (2021) - Canllawiau Ar Ddyletswydd Channel: amddiffyn pobl sy'n agored i gael eu tynnu i mewn i derfysgaeth, Llundain: Y Swyddfa Gartref, https://www.gov.uk/government/publications/channel-and-prevent-multi-agency-panel-pmap-guidance

Y Swyddfa Gartref (2019) Revised Prevent duty guidance for England and Wales: guidance for specified authorities in England and Wales on the duty in the Counter-Terrorism and Security Act 2015 to have due regard to the need to prevent people from being drawn into terrorism. [Llundain]: Y Swyddfa Gartref.

Y Swyddfa Gartref a'r Adran Addysg (2015) How social media is used to encourage travel to Syria and Iraq: briefing note for schools (PDF). Llundain: Y Swyddfa Gartref.

Llywodraeth Cymru (2016) Gwrthsafiad a Pharch: datblygu cydlyniant cymunedol Cymru: Llywodraeth Cymru

Cymhwyster Bagloriaeth Cymru - Her Dinasyddiaeth Fyd-eang Genedlaethol/Sylfaen. Anghydraddoldeb – Eithafiaeth https://www.cbac.co.uk/cymwysterau/tystysgrif-her-sgiliau-bagloriaeth-cymru-cenedlaethol-sylfaen/

Prosiect GOT (Cyd-dynnu) www.got.uk.net/

Llywodraeth Cymru, (2020) Cadw Dysgwyr yn Ddiogel – Rôl awdurdodau lleol, cyrff llywodraethu a pherchnogion ysgolion annibynnol dan Ddeddf Addysg 2002


iwww.gov.uk/government/statistics/individuals-referred-to-and-supported-through-the-prevent-programme-april-2019-to-march-2020

Lawrlwythwch y canllaw hwn fel PDF